Hội thảo đã chia thành 03 tiểu ban là: Bảo vệ môi trường (BVMT), Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (BVNLTS) và Bảo tồn biển. Hội thảo đã nghe 46 báo cáo chuyên đề và một số báo cáo tham luận. Sau 2 ngày hội thảo, nhiều vấn đề BVMT và BVNLTS đã đựơc các nhà khoa học và quản lý trình bày và thảo luận, đặc biệt về chính sách BVMT và nguồn lợi thủy sản, về sử dụng hóa chất chế phẩm sinh học, quản lý cộng đồng, thiết lập các khu bảo tồn, đánh giá nguồn lợi, quản lý an toàn vùng nuôi, quản lý hoạt động khai thác hải sản, quan trắc, cảnh báo môi trường và dịch bệnh thủy sản.
Hội thảo đã nêu được những vấn đề bức xúc về môi trường và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đã đánh giá được kết quả nhất định về nghiên cứu môi trường và nguồn lợi thủy sản trong 5 năm qua. Hội thảo cũng đã thấy rằng khoa học công nghệ đã đóng vai trò quan trọng trong việc BVMT và phát triển nguồn lợi, tư vấn giúp ngành đề ra nhiều chính sách quản lý môi trường và BVNLTS.. Từ các đánh già trên, đã xác định và đề xuất một số định hướng cho nghiên cứu khoa học cho thời gian tới và các chính sách thúc đẩy hoạt động BVMT và nguồn lợi thủy sản.
Hội thảo đã đề xuất một số định hướng nghiên cứu khoa học công nghệ phục vụ BVMT và nguồn lợi thủy sản như sau:
- Một là, tiếp tục đánh giá một cách có hệ thống, với số liệu chuẩn về nguồn lợi hải sản, thủy sản trong các thủy vực nội địa, môi trường và nghề cá theo chuỗi thời gian (nhiệm vụ thường xuyên). Xây dựng bộ cơ sở dữ liệu về môi trường và nguồn lợi.
- Hai là, nghiên cứu xây dựng hệ thống chính sách hỗ trợ ra quyết định phục vụ công tác quy hoạch, quản lý nghề các có trách nhiệm.
- Ba là, hoàn thiện việc đánh giá nguồn lợi cá nổi nhỏ, nguồn lợi hải sản vùng biển sâu (> 100 m), dốc thềm lục địa và cá rạn san hô.
- Bốn là, kiểm kê, xây dựng các bản đồ nơi cư trú và các bản đồ nguồn lợi của các đối tượng khai thác chính (đến loài), phục vụ dự báo khai thác cá. Kiểm chứng các mô hình dự báo nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác dự báo.
- Năm là, nghiên cứu mối tương quan giữa năng lực khai thác và hiện trạng nguồn lợi hiện có, làm cơ sở cho việc sắp xếp cơ cấu nghề nghiệp, số lượng tàu thuyền ở các vùng biển, đảm bảo cho duy trì, tái tạo nguồn lợi và phát triển nghề cá bền vững.
- Sáu là, điều tra, đánh giá đa dạng sinh học làm cơ sở cho việc bảo tồn các hệ sinh thái quan trọng đối với phát triển nghề cá, bảo vệ nơi sinh cư tự nhiên của các loài bảo tồn các bãi sinh sản và sinh trưởng của nguồn giống thuỷ sản tự nhiên.
- Bảy là, nghiên cứu các biện pháp khôi phục, tái tạo và phát triển nguồn lợi các loài sinh vật có giá trị kinh tế, các loài quí hiếm và các loài có nguy cơ bị đe dọa (bao gồm cả việc tả giống hải sản, thả rạn nhân tạo vào vùng nước tự nhiên). Nghiên cứu các biện pháp theo dõi, đánh giá hiệu quả của việc thả giống và thả rạn nhân tạo.
- Tám là, triển khai các mô hình quản lý môi trường và nguồn lợi thủy sản dựa trên cơ sở cộng đồng ở quy mô vừa và nhỏ. Chú trọng nghiên cứu và thực thi các giải pháp công nghệ xử lý chất thải trong hoạt động sản xuất thủy sản, đặc biệt trong chế biến và nuôi trồng.
Ngoài ra, Hội thảo cũng đã đề ra một giải pháp quản lý như:
- Khuyến khích đầu tư vào hoạt động bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản
- Giảm dần và chuyển đổi nghề khai thác nguồn lợi hải sản tự nhiên vùng ven biển ven bờ.
- Tăng cường phân cấp quản lý, huy động sự tham gia của nhân dân trong việc bảo vệ nguồn lợi và môi trường sống của các loài.
- Ứng dụng công nghệ tiên tiến vào BVMT và BVNLTS.
- Hình thành các chương trình nghiên cứu điều tra nguồn lợi, các chương trình BVMT, đồng thời xã hội hóa công tác BVMT, kêu gọi các nhà khoa học trong và ngoài ngành cùng tham gia giải quyết những vấn đề bức xúc của ngành.
Sau khi kết thúc hội thảo, Bộ Thủy sản đã phân công cho các Vụ Khoa học công nghệ, Vụ Kế hoạch tài chính và Vụ Hợp tác quốc tế triển khai thực hiện các nội dung đã được kết luận .
Từ Minh Thiện