Trong 02 ngày (12 tháng 9 và 14 tháng 9 năm 2017), tại Trung tâm Công nghệ sinh học, Quận 12, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Hồ Chí Minh tổ chức 02 hội thảo “Ứng dụng thành tựu KHCN để phát triển nông nghiệp thành phố trở thành trung tâm giống gia súc và thủy sản đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp các tỉnh Tây Nam bộ và Đông Nam bộ” và “Ứng dụng thành tựu KHCN để phát triển nông nghiệp thành phố trở thành trung tâm giống cây trồng đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp các tỉnh Tây Nam bộ và Đông Nam bộ”. Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy tham dự 02 hội thảo, nhấn mạnh: Thành phố để trở thành trung tâm giống cả vùng, cần xác định rõ năng lực nghiên cứu cũng như tiềm lực về khoa học công nghệ. Nhu cầu của người tiêu dùng là động lực để nhà khoa học nghiên cứu, cung ứng. Nhà khoa học, người nông dân không biết rõ nhu cầu thị trường, nên nhà nước phải kết nối và nhà đầu tư tài chính phải vào cuộc qua việc chuyển giao giống. 4 nhà phải cùng tham gia, gắn kết để phát triển nông nghiệp đô thị thành phố.
Trong những năm qua, cùng với quá trình đô thị hóa, diện tích đất sản xuất nông nghiệp tiếp tục giảm nhanh, nhưng ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đã giữ vững và đạt mức tăng trưởng khá. Năm 2016, GRDP của ngành nông nghiệp tăng 5,8%, bằng 4,8 lần so mức tăng cả nước là 1,2% (vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra tăng 5%/năm). Giá trị sản xuất tăng 5,8%, bằng 4 lần so mức tăng cả nước là 1,44%; trong đó, tỷ trọng ngành chăn nuôi chiếm 40% và ngành thủy sản chiếm 27,4% trong tổng thể cơ cấu giá trị sản xuất của ngành. Mặc dù diện tích đất sản xuất nông nghiệp hàng năm có giảm, nhưng giá trị sản xuất trên 1 ha đất sản xuất nông nghiệp vẫn tăng, năm 2016 đạt 410 triệu đồng/ha, tăng 9,3% so năm 2015 (375 triệu đồng/ha).
Sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố tiếp tục chuyển biến về năng suất, chất lượng, một số cây trồng, vật nuôi chủ lực (rau an toàn, hoa cây kiểng, cá cảnh, bò sữa…) đều tăng so với cùng kỳ; trong đó tập trung vào ứng dụng khoa học công nghệ vào phát triển giống cây trồng, vật nuôi và thủy sản.
Hiện thành phố có 28 đơn vị, doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất kinh doanh giống vật nuôi và 27 cơ sở sản xuất, ươm tạo giống thủy sản, cá cảnh. Hàng năm cung cấp cho thị trường thành phố và các tỉnh lân cận khoảng 1 triệu giống heo, 24.000 con giống bò sữa, 500 triệu cá bột và 100 triệu cá giống nước ngọt và 130 triệu con cá cảnh.
Có 47 doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh giống cây trồng. Các đơn vị sản xuất và cung ứng cho thị trường 81.198,4 tấn hạt giống các loại, trong đó có 12.109 tấn hạt giống rau. Ước tính lượng giống do các công ty giống cung cấp hàng năm đáp ứng khoảng 1.000.000 ha gieo trồng của thành phố và các tỉnh.
Năm 2016, Thành phố xuất khẩu 225 tấn hạt giống các loại, 96.000 cành hoa lan Mokara, 24.000 cây giống lan Mokara và 17 đơn vị xấu khẩu rau quả, với tổng sản lượng 263.231 tấn/năm. Cá cảnh xuất khẩu là 16 triệu con, giá trị kim ngạch 16,53 triệu USD. 9 tháng đầu năm 2017, xuất khẩu khoảng 250 tấn hạt giống, 94.000 cành hoa lan Mokara, 100 chậu Mokara, 5.000 cây giống Mokara và 13,36 triệu con cá cảnh, giá trị kim ngạch xuất khẩu cá cảnh 15,1 triệu USD.
Thành phố đã đầu tư và xây dựng cơ sở vật chất tiềm lực khoa học công nghệ của Thành phố, đó là Trung tâm Công nghệ Sinh học, Khu Nông nghiệp Công nghệ cao, Trại trình diễn và Thực nghiệm chăn nuôi bò sữa công nghệ cao (DDEF). Các đơn vị này cùng với một số doanh nghiệp giống lớn đã đầu tư vào công tác nghiên cứu, chọn tạo giống. Trại trình diễn và Thực nghiệm chăn nuôi bò sữa công nghệ cao (DDEF), được Israel hỗ trợ các thiết bị kỹ thuật, phần mềm quản lý và cử các chuyên gia trực tiếp tham gia công tác huấn luyện đào tạo, chuyển giao công nghệ cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật Việt Nam dưới hình thức “chìa khóa trao tay”. Nhiều tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới trong chăn nuôi bò sữa của Israel đã được ứng dụng, trong đó ứng dụng hệ thống sản xuất và cung ứng thức ăn TMR, công nghệ chuồng trại với kỹ thuật làm mát, hệ thống vắt sữa tự động có điều khiển bằng hệ thống vi tính. Đến nay, tổng đàn bò sữa của Trại 235 con (tăng 4,4% so với cùng kỳ); trong đó, bò sinh sản là 167 con, cái vắt sữa là 95 con (tăng 17% so với cùng kỳ); năng suất sữa bình quân 24,5 kg/con/ngày (năng suất sữa binh quân của đàn bò thành phố khoảng 16 kg/con/ngày).
Trung tâm Công nghệ sinh học sưu tập 03 bộ giống hoa, kiểng lá và rau, bao gồm: 360 giống lan các loại, trong đó có 142 loài lan rừng quý; 124 giống kiểng lá, 77
giống hoa nền, 100 mẫu giống dược liệu. Hàng năm, nhân giống và cung cấp thị trường khoảng 400.000 cây cấy mô các loại (chủ yếu là hoa lan). Nghiên cứu các bộ kit phát hiện bệnh trên cây trồng, vacxin ngừa bệnh trên cá tra, kit phát hiện bệnh virus trên tôm, các chế phẩm sinh học phục vụ canh tác theo hướng hữu cơ sinh học; chuyển giao kỹ thuật trồng một số loại rau an toàn trong nhà màng, công nghệ tưới tiết kiệm nước cho rau an toàn và hoa, cây kiểng… góp phần phát triển nông nghiệp công nghệ cao của Đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh Đông Nam bộ.
Thành phố ưu tiên thực hiện Chương trình phát triển giống cây, giống con chất lượng cao, nhằm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đô thị. Nhiều cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp được Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành, góp phần tạo điều kiện tốt cho các chương trình phát triển cây, con trọng điểm của ngành phát triển, nâng cao giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp trên địa bàn thành phố.
Kết thúc 02 hội thảo, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xin tiếp thu ý kiến, tâm tư nguyện vọng của nông dân, doanh nghiệp, nhà khoa học để tiếp tục hoàn thiện các chương trình, chính sách phát triển nông nghiệp đô thị thành phố trở thành trung tâm giống cây trồng, vật muôi và thủy sản đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp các tỉnh Tây Nam bộ và Đông Nam bộ.
Đ.K