I. Tình hình thị trường trứng gia cầm trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh:
Thành phố Hồ Chí Minh có dân số xấp xỉ 10 triệu người, là thị trường tiêu thụ lớn nhất cả nước về các sản phẩm gia súc, gia cầm, lượng trứng gia cầm tiêu thụ trên địa bàn thành phố bình quân tiêu thụ 3,4- 4 triệu quả trứng các loại (trứng gà, vịt) mỗi ngày.Nguồn cung mặt hàng trứng gia cầm cho thành phố chủ yếu từ các địa phương: Đồng Nai, Bình Dương, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Kiên Giang (chiếm trên 80%), số còn lại được cung từ các địa phương như: Bình Phước, Bà Rịa- Vũng Tàu, Đồng Tháp, Hậu Giang…
Vừa qua, sau thời điểm tết dương lịch tình hình giá trứng gia cầm trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh có nhiều biến động theo chiều hướng tăng giá từng ngày, có hiện tượng tăng giá bất thường, cụ thể:
Từ ngày 04 tháng 01 năm 2013 đến ngày 07 tháng 01 năm 2013, giá trứng có dấu hiệu tăng nhẹ so với thời điểm trước tết dương lịch. Tại các chợ lẻ giá trứng gà loại 1 dao động ở mức 24.000-27.000đ/chục, trứng vịt dao động ở mức 33.000-35.000đ/chục. Tại các Siêu thị, cửa hàng (không tham gia chương trình bình ổn thị trường) giá dao động ở mức 22.500-25.000đ/chục trứng gà và 27.000-31.500đ/chục trứng vịt.
Tuy nhiên, Ngày 9/01/2013, trứng gia cầm bắt đầu tăng 2.000 - 3.000 đồng/chục. Ngày 10/01/2013, giá trứng tiếp tục tăng 1.000 - 2.000 đồng/chục. Riêng mặt hàng trứng gà của Công ty CP tăng hơn 3.000 đồng/chục, lên đến 29.300 - 29.600 đồng/chục. Ngày 11/01/2013, tại các chợ lẻ, giá trứng gà tiếp tục tăng 1.000đ/chục, giá trứng vịt tăng nhẹ 500đ/chục.
Gía trứng gà của công ty CP cung ứng cho hệ thống phân phối tại các Siêu thị liên tục tăng so với thời điểm 25/12/2012: 21.000đ/chục, ngày 04/01/2013: 21.500đ/chục, ngày 08/01/2013: 22.000đ, ngày 9/01/2013: 22.500đ và đến thời điểm ngày 11/01/2013: 29.500đ/chục.
Điều đáng lưu ý, nếu như giá trứng ngoài thị trường tăng liên tục thì giá trứng trong hệ thống phân phối của chương trình bình ổn thị trường vẫn ổn định ở mức 23.500 đồng/chục trứng gà, 30.500 đồng/chục trứng vịt. Như vậy, nếu so với trứng gia cầm của CP, giá bán trứng bình ổn đang thấp hơn 6.000 đồng/chục.
Tại thời điểm hiện nay nguồn cung trên địa bàn thành phố tiếp tục được duy trì ổn định ở mức 3,05 triệu quả/ngày. Theo đó, lượng cung của các doanh nghiệp lớn trong chương trình bình ổn như Công ty Ba Huân, Vĩnh Thành Đạt, Trại Việt, Adeco vẫn tiếp tục ổn định. Tại các hệ thống phân phối lớn như Saigon Co.op, Vinatex, Satramart, Maximark, Citimart… lượng trứng nhập về và phân phối đều tăng 30% - 50%. Hoàn toàn không có tình trạng giảm nguồn cung, dẫn đến khan hàng, tăng giá.
Trước sự tăng giá của Công ty CP, các đầu mối cung cấp khác cũng tăng giá, tạo tâm lý hoang mang đối với người tiêu dùng, dẫn đến hiện tượng nhiều người đến các điểm bình ổn mua trứng với số lượng lớn (vượt quá nhu cầu sử dụng) hay mua đi bán lại, tạo hiệu ứng nhu cầu ảo và gây bất ổn thị trường.
II. Chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố:
Trước tình hình giá trứng gia cầm trên thị trường đang tăng nhanh, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các sở, ngành phối hợp làm rõ về khả năng cung - cầu, giá cả, nguyên nhân gây biến động giá mặt hàng trứng gia cầm nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp.
Qua khảo sát thông tin từ các sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiệp hội chăn nuôi gia cầm và các trang trại chăn nuôi gia cầm của các tỉnh lân cận cho thấy: trong những ngày qua giá thức ăn chăn nuôi hoàn toàn ổn định. Các doanh nghiệp lớn có hợp đồng bao tiêu dài hạn, lượng trứng gia cầm cung ứng về thành phố khá ổn định; giá thành sản xuất trứng ở mức 1.500 - 1.570 đồng/quả, bình thường giá thu mua tại trại 1.600-1700đ/quả trứng gà, hiện giá tại trại là 2.350-2.450đ/quả.
Về nguyên nhân, theo nhận định sơ bộ tình hình sản xuất, cung ứng và phân phối mặt hàng trứng gia cầm trong thời gian qua cho thấy: nguồn cung trứng gia cầm về thành phố vẫn dồi dào, ổn định. Tuy nhiên, thời gian gần đây khi Miền Bắc trở rét đậm, tình hình chăn nuôi gia cầm gặp khó khăn. Đặc biệt là việc Chính phủ chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn hiệu quả nguồn trứng và gia cầm nhập lậu từ Trung Quốc vào dẫn đến nguồn cung mặt hàng trứng và gia cầm tại thị trường Miền Bắc giảm, kéo theo giá tăng; có hiện tượng nguồn trứng dịch chuyển từ Nam ra Bắc từ tuần lễ cuối tháng 12 và đầu tháng 1/2013. Ngoài ra, theo thông tin từ các trang trại chăn nuôi gia cầm tư nhân có giảm đàn do giá thịt gà tăng ở các tỉnh phía Bắc cũng thúc đẩy các trang trại nuôi gia cầm trứng tăng cường loại thải đối với đàn gà khai thác cuối chu kỳ để cung ứng cho thị trường.
* Giải pháp:
Do nguyên nhân tăng giá trứng gia cầm được xác định không phải do mất cân đối về cung- cầu, có dấu hiệu đẩy giá tăng cao gây tâm lý bất an cho người tiêu dùng để trục lợi. Tuy nhiên, để ổn định giá cả thị trường Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo các Sở, ngành liên quan thực hiện các giải pháp cấp bách để ngăn chặn việc tăng giá tùy tiện, bất hợp lý, cụ thể như sau:
- Sở Tài Chính phối hợp Sở Công thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Đại diện Bộ Công Thương phía Nam, Cục quản lý cạnh tranh cùng với Sở,ngành các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương làm việc với các công ty CP và Emivest để làm rõ nguyên nhân và lý do tăng giá bán.
- Hàng ngày nắm sát thông tin nguồn nhập, lượng nhập và giá bán lẻ trên thị trường.
- Các Sở ngành tham gia Tổ công tác Bình ổn thị trường làm việc đột xuất với các doanh nghiệp cung ứng mặt hàng trứng gia cầm đang tham gia chương trình Bình ổn trên địa bàn thành phố nắm chắc tình hình sản xuất, cung ứng mặt hàng này.
- Chi cục Thú y, Chi cục Quản lý thị trường tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nguồn cung và hoạt động vận chuyển, phân phối mặt hàng trứng gia cầm nhằm nắm chắc diễn biến thị trường, ngăn chặn có hiệu quả các hành vi thu gom, tích trữ, đầu cơ nâng giá.
- Để chia sẻ với các nhà cung cấp, toàn bộ hệ thống phân phối bình ổn của Siêu thị Sài Gòn Coop không nhận chiết khấu để giữ ổn định giá bán. Kiên quyết từ chối các nhà cung cấp đưa hàng với giá cao.
III. Kiến nghị:
Qua tình hình biến động giá cả mặt hàng trứng gia cầm bất hợp lý, để ổn định thị trường trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xin đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn một số kiến nghị như sau:
- Chỉ đạo Cục Chăn nuôi, Ủy ban nhân dân các địa phương rà soát lại nguồn cung về trứng gia cầm từ các trại sản xuất cũng như trên thị trường, nhằm đánh giá, xác định các nguyên nhân tăng giá để có biện pháp chỉ đạo phù hợp.
- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh khảo sát, nắm bắt giá thành sản xuất và giá thu mua tại các cơ sở chăn nuôi tư nhân, chăn nuôi gia công để từ đó có định hướng giá thu mua phù hợp, bảo đảm cho nông dân chăn nuôi có lãi và người tiêu dùng chấp nhận.
- Về lâu dài cần có quy hoạch, kế hoạch cân đối giữa sản xuất và tiêu thụ, thông tin kịp thời tình hình thị trường, để không xảy ra tình trạng mất cân đối cung cầu dẫn đến tăng giá sản phẩm chăn nuôi không kiểm soát hoặc giảm dưới giá thành ảnh hưởng chung đến ngành chăn nuôi và người tiêu dùng./.